Homocysteina a depresja

Jak się okazuje, ludzki organizm posiada swoje wskaźniki zdrowotne. Zbyt wysoka lub zbyt niska zawartość niektórych aminokwasówwpływa nie tylko na samo zdrowie, lecz również w zależności od normy stężenia na samą śmiertelność. Jednym z takich wyznaczników jest homocysteina.

Czym jest homocysteina?

Homocysteina jest to obecny w organizmie aminokwas, który pojawia się we krwi w wyniku trawienia pożywienia zawierającego w sobie białko. Niewielka ilość tej proteiny reguluje i umożliwia prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jednak w sytuacji, gdy jego stężenie jest zbyt wysokie, pojawiają się problemy z układem krwionośnym. Homocysteina wpływa na krzepliwość krwi, a w przypadku, gdy jej stężenie jest zbyt duże dochodzi do uszkodzeń naczyń krwionośnych oraz występowania problemów o podłożu miażdżycowym i zakrzepowym. Podsumowując, stężenie homocysteiny wiążę się więc z występowaniem zawału serca oraz z jego gorszą przeżywalnością. Dodatkowo pozwala ona oznaczyć poziom witamin B6, B12 oraz kwasu foliowego w organizmie, w taki sposób, że jej stężenie wzrasta zanim obniży się ich poziom. Natomiast sam poziom homocysteiny wzrasta w momencie, kiedy w organizmie występuje niedobór substancji potrzebnych do jej usuwania. Szczęśliwie jego wyrównanie polega jedynie na uzupełnieniu zaledwie 1-2 niedoborów pokarmowych.

Badania homocysteiny

Badania poziomu homocysteiny najczęściej zaleca się osobom obciążonym genetycznie ryzykiem występowania takich chorób jak: zawał serca, udar mózgu czy choroba wieńcowa. Poza tym badanie tego typu jest przeprowadzane u osób starszych, niedożywionych, alkoholików, narkomanów oraz u niemowląt, u których istnieje podejrzenie homocystynurii, czyli wrodzonej choroby metabolicznej związanej z nieprawidłowym metabolizmem metioniny. Poziom tego aminokwasu wyznacza się z zawartości moczu lub krwi. Badanie przeprowadza się na czczo, dlatego 10-12 godzin przed jego wykonaniem należy pić jedynie wodę oraz niczego nie spożywać, a także skonsultować z lekarzem wszystkie przyjmowane suplementy, gdyż niektóre z nich mogą wpłynąć na wynik. Krew pobierana jest z żyły łokciowej, a norma występowania homocysteiny we krwi wynosi 5-14 mol/l. Można wykonać również badanie moczu, w którym nie powinno jej w ogóle być u zdrowego człowieka.

Przeprowadzanie takich testów jest zalecane przez Polskie Towarzystwo Badań nad Miażdżycą.

Poziom homocysteiny

Podwyższony poziom homocysteiny we krwi nazywany jest hiperhomocysteinemią, którą mogą wywołać następujące czynniki: palenie papierosów, picie dużej ilości kawy, niektóre leki, czynniki genetyczne oraz niedobór witaminy B6, B12 i kwasu foliowego. Poziom tego aminokwasu wzrasta również w trakcie przebiegu takich chorób jak:

• niewydolność nerek,
• cukrzyca 1 i 2 typu,
• białaczka limfoblastyczna,
• rak jajnika,
• rak sutka,
• anemia Addisona-Biemera,
• niedoczynność tarczycy,
• łuszczyca.

Bardzo wysoki poziom stężenia tego kwasu we krwi można w prosty sposób wyregulować. Wystarczy jedynie dostarczyć organizmowi odpowiedniej dawki witaminy B6, B12 i kwasu foliowego, co powoduje jej 30% redukcję. Szczególnie taką suplementację zaleca się osobom starszym z dużym ryzykiem wystąpienia zawału serca.

U pacjentów biorących udział w programie badawczym DASH (Diatery Approaches To Stop Hypertension), którzy stosowali dietę bogatą w warzywa i owoce zawierające dużo potasu, korzystnie działającego na regulację ciśnienia krwi, stwierdzono spadek poziomu homocysteiny, a także obniżenie ciśnienia tętniczego.

Homocysteina a depresja

Badania wykazały, że u osób z depresją występują bardzo wysokie poziomy homocysteiny z równoczesnym bardzo niskim poziomem S-adenosylometioniny (SAMe). Cały proces występowania zaburzeń nastrojów powiązany jest z metylacją homocysteiny w metioninę, czego rozregulowanie wpływa na poziom SAMe. W konsekwencji dochodzi do zmniejszenia produkcji neurotransmiterów regulujących nastrój oraz melatoniny odpowiedzialnej za regulację snu.

W 2014 roku grupa polskich naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu opublikowała badania, w których jednoznacznie stwierdzono występowanie hiperhomocysteinemii definiowanej w okresie ostrego epizodu depresyjnego.